یک از چیزهایی که این روزها خیلی در موردش حرف زده میشود web 3.0 هست و میشه گفت که ترند این روز های اینترنت هست.اینکه دقیقا چی هست رو هنوز اطلاع دقیقی ازش وجود نداره و بیشتر شکل تجاری و یک جورهایی تبلیغاتی به خودش گرفته.

قبل از اینکه در مورد وب 3.0 بنویسم ی نگاهی به گذشته اینترنت و وب داشته باشیم . اوایل همه گیر شدن اینترنت و وب که ما اون رو به عنوان web 1.0 میشناسیم کاربران صرفا مصرف کننده اطلاعات بودند یعنی یکسری صفحه ی استاتیک html بود که مثلا میتونستیم از داخل اون اخبار رو دنبال کنیم یا مجله بخونیم .
با گذشت زمان کمی ، مفهومی به نام web 2.0 مطرح شد که در واقع می‌تونیم فیسبوک رو بازیگر اصلی اون بدونیم و بعدش هم شبکه های اجتماعی و سرویس های دیگه که دنباله ی این مجموعه بودند. توی web 2.0 کاربران دیگه صرفا مصرف کننده اطلاعات نیودند بلکه بر عکس این کاربران بودند که اطلاعات و محتوا رو درست میکردند و داخل این بستر ها به اشتراک میذاشتند. مثلا یوتوب با اینکه یک سرویس اشتراک ویدیو هست ولی عمده محتوا و ویدیو های داخلش توسط کابران تولید میشوند. (اگر دوست داشتید به یوتوب من سر بزنید) .
نکته ای که باید بهش توجه کنیم این هست که سرویس هایی مثل یوتوب ، فیسبوک ، اینستاگرام و … همگی رایگان در اختیار کاربران قرار میگیرند و سوالی که پیش میاد این هست که چرا رایگان؟  و خب جوابش تقریبا مشخصه : “If you are not paying, so you are the product“.
در واقع شرکت های بزرگی که دارن این سرویس ها رو رایگان به کاربران میدهند ، اطلاعات کاربران را جمع آوری میکنند و به شکل های مختلفی که مهمترین اون ها استفاده در تبلیغات هست ، از اطلاعات استفاده می‌کنند.

مشکلی که در وب 2.0 وجود داره و ظاهرا وب 3.0 قرار هست اون رو برطرف کنه این هست که در وب 2.0 کاربران عمده اطلاعات را تولید میکنند  اما از اینکه چه دیتایی از کاربران جمع‌آوری میشه و یا اینکه اون دیتا ها کجا و در اختیار چه کسانی قرار میگیرند کنترل و اطلاع دقیق وجود نداره.
ایده وب 3.0 این هست که یک سیستم توزیع شده داشته باشیم (مثل تورنت) که اطلاعات رو به شکل بدون مرکزیت (decentralized) روی اون نگه داریم به عبارت دیگه توی وب 3.0 دیگر ارتباط بین نود ها یک ارتباط کلاینت ، سرور نیست بلکه هر نود داخل این شبکه هم سرور و هم کلاینت هست و یعنی ایده ای که داخل بلاک چین وجود داره الان به داخل وب هم راه پیدا کرده و قرار هست که وب 3.0 از این تکنولوژی به شکل یک زیرساخت استفاده کند.
پس میتونیم بگیم که web 3.0 قراره به شکل یک سیستم توزیع شده اطلاعات رو بین کاربران توزیع کنه و با این کار اطلاعات دیگه در انحصار شرکت های بزرگ وجود نداره و به شکل شفاف مشخص هست که اطلاعات به چه شکلی و کجا دارند استفاده میشوند.
چیزی که کاملا مشخصه این هست که اگر قرار باشه واقعا به شکل عملیاتی پیاده سازی بشه تغییرات بزرگی رو به همراه داره. شکل نرم افزار ها و سرویس ها احتمالا تغییر میکنن و به عنوان مثال احتمالا سرویس های فعلی اینترنت مثل گوگل ، یوتوب و …. دیگه به این شکل شاید ارائه نشوند (شاید هم بشوند هنوز چیزی مشخص نیست 🙂 ).

همانطور که اول مطلب اشاره کردم هنوز اطلاع دقیقی از نحوه عملکرد و اینکه واقعا قرار هست چه اتفاقی بیوفته در دست نیست. وب 3.0 این روز ها بیشتر شکل تجاری و تبلیغاتی به خودش گرفته و هر شرکت و شخصی که میخواهد نشان دهد خیلی به روز هست از این کلمه استفاده میکند.
این تغییرات یک شبه اتفاق نمی‌افتند و زمان بر هستند .کاری که فعلا ما میتونیم بکنیم این هست که صبر کنیم ببینیم در آینده چه اتفاقی میوفته ، ممکنه کل اینترنت رو دچار تحول و تغییر بکنه و یا ممکنه مثل خیلی از پروژه های دیگه به شکل یک ایده بدون پیاده سازی باقی بماند. ولی الان در حال حاضر خیلی دقیق نمی‌توان در موردش صحبت کرد.